Ο άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά απ’ τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε θεός.
Αριστοτέλης, 384-322 π.X., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος
Μοναξιά. Μια πολυσυζητημένη έννοια που αποτελεί μάστιγα των καιρών μας. Δεν είναι απαραίτητο να νιώθει κανείς μοναξιά μόνο όταν είναι μόνος, μοναξιά μπορεί να νιώθουμε ακόμα και όταν βρισκόμαστε με άλλους ανθρώπους. Ακούγεται περίεργο, και όμως, δεν είναι. Οι ρυθμοί της ζωής ή ο τρόπος που έχουμε διαμορφώσει τις σχέσεις μας, μπορεί να μας έχουν απομονώσει συναισθηματικά από άλλους ανθρώπους και το συναίσθημα μοναξιάς να είναι το ίδιο με εκείνο που θα νιώθαμε αν ήμασταν πραγματικά μόνοι ή ίσως και χειρότερο. Σε κάθε περίπτωση «η μοναξιά δεν αντέχεται, δεν συνηθίζεται, πονάει» «είναι δύσκολο πράγμα η μοναξιά», αποτελούν μερικές μόνο από τις φράσεις που οι περισσότεροι χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να αναφερθούμε σε αυτό το συναίσθημα.
Κάνοντας έναν σύντομο διαχωρισμό της μοναξιάς από την μοναχικότητα, να σημειώσουμε ότι η μοναξιά είναι ένα δυσάρεστο παρατεταμένο συναίσθημα όταν νιώθουμε απομακρυσμένοι ή απομονωμένοι από άλλους ανθρώπους. Η μοναχικότητα για αρκετούς είναι επιλογή, αποτελεί διαδικασία ωρίμανσης, σκέψης και στοχασμού, αλλά διαρκεί ορισμένα χρονικά διαστήματα και δεν σημαίνει απαραίτητα συναισθηματική ή ψυχική απομάκρυνση από τους γύρω μας. Σε αυτή την περίπτωση δεν μιλούμε για ένα επίπονο συναίσθημα, αλλά για μια συνειδητή απόφαση που θα λειτουργήσει προς όφελός μας.
Σε μια εποχή με τόσα μέσα, με πληθώρα τεχνολογικών επιτευγμάτων, με την ταχύτατη ανάπτυξη των κοινωνικών δικτύων, θα περίμενε κανείς η επικοινωνία να είναι ευκολότερη από ποτέ και η μοναξιά να μην ταλαιπωρεί ένα τόσο μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Πράγματι, η επικοινωνία είναι ευκολότερη από ποτέ, αλλά είναι πραγματική; Μπορεί να καλύψει την πρόσωπο με πρόσωπο επαφή και το πραγματικό άγγιγμα; Σε αυτή την εποχή το συναίσθημα της μοναξιάς είναι εντονότερο από ποτέ. Οι εικονικοί φίλοι και η διαδικτυακή πραγματικότητα, μας απορροφούν συχνά τόσο, που ξεχνάμε την πραγματική ζωή και τις ουσιαστικές μας ανάγκες. Ή άλλες φορές αποτελούν συνειδητή αποσιώπηση των αναγκών, γεμίζοντάς μας ικανοποίηση όσο βλέπουμε τον αριθμό των φίλων να αυξάνεται σε εκατοντάδες ή χιλιάδες, ή τις αμέτρητες διαδικτυακές επιλογές να γεμίζουν τον κενό μας χρόνο.
Τι αισθάνεται κανείς όταν νιώθει μοναξιά;
- Ότι οι άλλοι αδιαφορούν για τις ανάγκες του
- Ότι δεν τον καταλαβαίνουν
- Ότι δεν τον νοιάζονται
- Ότι έχουν ματαιωθεί οι προσδοκίες του
- Ότι είναι απαραίτητη η παρουσία άλλων ατόμων (φίλων, συντρόφου, οικογένειας) για να καταπολεμηθεί η θλίψη του
- Ότι δεν μοιράζεται τον χρόνο του
- Νιώθει απόγνωση, πίκρα, ψυχικό πόνο, θλίψη, οδηγείται στην παραίτηση.
Πως θα μπορούσαμε να «νικήσουμε» την μοναξιά;
- Μην ξεχνάτε πρώτα από όλα να εκτιμάτε και να φροντίζετε τον εαυτό σας. Είστε μοναδικοί, έχετε ταλέντα, δεξιότητες και επιτυχίες. Θυμηθείτε τα και δείξτε τα στους γύρω σας ώστε να καταλάβουν πόσο κερδισμένοι θα βγουν από τη συναναστροφή μαζί σας.
- Σκεφτείτε τον εθελοντισμό. Θα νιώσετε τη χαρά να προσφέρετε και ταυτόχρονα θα αναπτύξετε το κοινωνικό σας δίκτυο.
- Εντάξτε δραστηριότητες στον ελεύθερό σας χρόνο και βρείτε χόμπι. Ανακαλύψτε τι σας αρέσει να κάνετε και ξεκινήστε το. Η αρχή είναι πάντα πιο δύσκολη, αλλά στην πορεία θα ασχολείστε με κάτι που σας ικανοποιεί και θα συναντήσετε καινούριους ανθρώπους.
- Επιλέξτε τους ανθρώπους που σας περιβάλλουν. Σας αξίζει να δημιουργείτε ουσιαστικές σχέσεις που δεν θα μένουν στην επιφάνεια.
- Χαρείτε τον χρόνο με τον εαυτό σας. Επιδιώξτε να περάσετε όμορφα ακόμα και αν είστε μόνοι. Σκεφτείτε τι σας διασκεδάζει, ακούστε μουσική, χορέψτε, βγείτε μια βόλτα, πηγαίνετε να δείτε μια ταινία.
- Μην θεωρείτε κανέναν χρόνο χαμένο. Εκμεταλλευτείτε μια μοναχική περίοδο και ανασυνταχθείτε. Πολλές φορές, αν κοιτάξουμε προς τα πίσω συνειδητοποιούμε πως «βγήκαμε» πιο ώριμοι, αναγνωρίσαμε και ακούσαμε τις ανάγκες μας, ήρθαμε πιο κοντά με τον εαυτό μας, καταλάβαμε τι θέλουμε.
Ίσως η μοναξιά να μην είναι πάντα επιλογή. Πιθανόν, να απελπιζόμαστε και να θεωρούμε ότι θα μείνουμε για πάντα μόνοι. Άλλες φορές, μπορεί να ενοχοποιούμε τον εαυτό μας για την κατάσταση και η αυτοπεποίθησή μας να έχει δεχτεί σοβαρό πλήγμα. Πολλές φορές «πέφτουμε» και αυτό είναι μια φυσιολογική αντίδραση. Σε εκείνο που οφείλουμε να δώσουμε προσοχή είναι να «ξανασηκωνόμαστε» και να συνεχίζουμε με ελπίδα και όνειρα. Αξίζει, πάντα, να θυμόμαστε να εκτιμούμε τον εαυτό μας και να αισθανόμαστε ότι μπορούμε να ομορφύνουμε την ζωή μας. Με την ευχή να είστε όλοι καλά και η μοναξιά να δώσει τη θέση της στη συντροφικότητα, σας εύχομαι ολόψυχα Καλό Πάσχα!
Στη μοναχικότητα ο άνθρωπος μπορεί να αποκτήσει τα πάντα, εκτός από χαρακτήρα
Stendhal, 1783-1842, Γάλλος συγγραφέας
Καλά να περάσετε και Καλή Ανάσταση!