Όταν μιλάμε για «κατάθλιψη των γιορτών» ακούγεται οξύμωρο εφόσον από τη μια γιορτάζουμε κάτι και από την άλλη εμφανίζεται κατάθλιψη. Πώς γίνεται να νιώθουμε θλίψη μέσα σε ένα εορταστικό κλίμα; Και γιατί όταν μιλάμε για «κατάθλιψη ή μελαγχολία των Γιορτών» αναφερόμαστε κατά κύριο λόγο στις γιορτές των Χριστουγέννων; Μήπως αυτή ακριβώς η χαρά που πρέπει να νιώθουμε τα Χριστούγεννα είναι υπαίτια για τα δυσάρεστα συναισθήματα που πραγματικά νιώθουμε; Πολλοί άνθρωποι απεχθάνονται τις Γιορτές και ανυπομονούν να περάσουν για να επανέλθουν στους κανονικούς τους ρυθμούς. Ας δούμε παρακάτω που οφείλεται αυτή η αρνητική διάθεση αλλά και πώς μπορούμε να την καταπολεμήσουμε.
Πράγματι η κατάθλιψη των γιορτών σχετίζεται τις περισσότερες φορές με τα Χριστούγεννα και όχι με άλλες γιορτές όπως π.χ. το Πάσχα. Αυτό συμβαίνει γιατί τα Χριστούγεννα είναι μια χαρούμενη γιορτή, με φωτάκια να στολίζουν κάθε σπίτι, με όμορφες μυρωδιές να δραπετεύουν από τις κουζίνες, με παιδικά χαμόγελα που περιμένουν το δώρο τους από τον Άγιο Βασίλη και με οικογενειακές συνάξεις γύρω από το γιορτινό τραπέζι. Αντίθετα το Πάσχα ζούμε σε πιο «στενάχωρο» κλίμα και κρατάμε χαμηλούς τόνους με εξαίρεση ίσως την Κυριακή του Πάσχα που όμως είναι μόνο μια μέρα και όχι ολόκληρη περίοδος. Αυτή ακριβώς η προσδοκία και η επιμονή να είμαστε υποχρεωτικά χαρούμενοι, να αγοράζουμε δώρα, να βρισκόμαστε με συγγενείς είναι που οδηγεί ορισμένους ανθρώπους στο αίσθημα θλίψης.
Άνθρωποι που βιώνουν μοναξιά, είτε γιατί έχασαν πρόσφατα κάποιο αγαπημένο τους πρόσωπο είτε γιατί είναι συναισθηματικά απομακρυσμένοι από τα μέλη της οικογένειάς τους, αισθάνονται τη μοναξιά τους πολλαπλάσια τέτοιες μέρες που θα έπρεπε να είναι όλοι μαζί και αγαπημένοι.
Όσοι βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση (ιδιαίτερα τη δύσκολη περίοδο της κρίσης που περνάμε όλοι μας αυτή την εποχή) μπορεί να νιώθουν τύψεις, ενοχές και άγχος επειδή αδυνατούν να αγοράσουν όσα θα ήθελαν για τους αγαπημένους τους, δώρα για τα παιδιά τους και για τους ίδιους που άλλοτε τους έφτιαχναν τη διάθεση με αποτέλεσμα να συγκρίνουν με άλλες εποχές ή ακόμα και με άλλους ανθρώπους που πιθανά να βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση και να οδηγούνται στη μελαγχολία.
Παρασυρόμαστε από τα πρότυπα που βλέπουμε στην τηλεόραση και στα περιοδικά. Οι άνθρωποι που παρουσιάζονται στα μέσα είναι ευτυχισμένοι, χαρούμενοι, βρίσκονται με αγαπημένους ανθρώπους, είναι καλοντυμένοι, δεν τους λείπει τίποτα. Αυτή η εικόνα, η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ιδιαίτερα άσχημα εφόσον μας λείπει κάτι από όλα αυτά ή ακόμα και όλα.
Θέτουμε υψηλές προσδοκίες και φοβόμαστε να πούμε «όχι» όταν κάτι δεν μας αρέσει. Και μόνο στη σκέψη ότι είναι Χριστούγεννα πρέπει να είμαστε χαρούμενοι, καλοδιάθετοι και να μην αρνούμαστε προτάσεις για γιορτινά τραπέζια. Ακόμα και αν γνωρίζουμε ότι δεν είναι αυτό που επιθυμούμε ή ότι δεν θα περάσουμε καλά φοβόμαστε να πούμε όχι για να μη φανούμε δυσάρεστοι και αρνητικοί. Από την άλλη θέτουμε υψηλές προσδοκίες για το πώς θα περάσουμε τις γιορτές και όταν δεν πραγματοποιούνται απογοητευόμαστε. Πρέπει να τα προλάβουμε όλα, να ικανοποιήσουμε τους φιλοξενούμενους, να ξοδέψουμε αρκετά χρήματα με αποτέλεσμα να πιεζόμαστε και να δημιουργούμε εντάσεις ακόμα και μέσα στην οικογένεια.
Μετά τα Χριστούγεννα έρχεται η Πρωτοχρονιά που σηματοδοτεί το τέλος του έτους και την αρχή του απολογισμού. Τι έζησα τη χρονιά που φεύγει; Πώς αντιμετώπισα τα πράγματα; Πόσα όνειρά μου πραγματοποιήθηκαν; Τι πρέπει να κάνω την καινούρια χρονιά; Είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτουμε στον εαυτό μας όμως τις περισσότερες φορές θυμόμαστε μόνο τα άσχημα και όσα δεν καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε. Ξεχνάμε να θυμηθούμε τις ευχάριστες στιγμές που ζήσαμε και τις επιτυχίες μας και που σίγουρα ο καθένας από εμάς βιώνει κάθε χρόνο είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι.
Ας κάνουμε μια προσπάθεια να απολαύσουμε περισσότερο τις γιορτές και ας αποτελέσει την αρχή για να αντιμετωπίζουμε όλες τις μέρες του χρόνου πιο ευχάριστα. Αξίζει τον κόπο γιατί πρώτοι θα γευτούμε την ικανοποίηση μιας καλύτερης καθημερινότητας, μιας πιο όμορφης μέρας.
- Σεβαστείτε τις ανάγκες σας και θέστε ρεαλιστικές προσδοκίες. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να εκφράζει αυτό που νιώθει χωρίς να σκέφτεστε μόνο τα «πρέπει». Προχωρήστε βήμα-βήμα, θέτοντας τους στόχους σας σταδιακά ώστε να είναι ξεκάθαροι και ευκολότερα «προσβάσιμοι». Με την επίτευξη τους θα νιώθετε ικανοποίηση και όχι απογοήτευση.
- Σκεφτείτε πως πραγματικά θα θέλατε να περάσετε τις φετινές γιορτές. Δεν υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να περάσουμε καλά και δεν είναι ίδιος για όλους τους ανθρώπους. Βρεθείτε με άτομα που σας κάνουν να νιώθετε άνετα, που σας αγαπούν και τα αγαπάτε, οργανώστε διαφορετικές βραδιές (π.χ. δείτε ταινίες, παίξτε επιτραπέζια παιχνίδια, μαγειρέψτε όλοι μαζί, κάντε εκδρομές ή ταξίδια)
- Κάντε πράγματα που σας αρέσουν και επιχειρήστε να δείτε τα όμορφα πράγματα που υπάρχουν γύρω σας. Μη βγαίνετε βιαστικά στην αγορά για να ψωνίσετε τα απαραίτητα και να επιστρέψετε γρήγορα στο σπίτι για να τα προλάβετε όλα. Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας και απολαύστε τη βόλτα σας. Κάντε κάτι που σας αρέσει ακόμα και με λίγα ή καθόλου χρήματα (χαζέψτε τις στολισμένες βιτρίνες, πιείτε έναν ζεστό καφέ σε ένα ωραίο μέρος με έναν αγαπημένο φίλο, φτιάξτε ένα γλυκό ή ένα στολίδι που θα το προσφέρετε σε κάποιον σύλλογο ή οργανισμό ή σε κάποιον συνάνθρωπό μας που θα το χαρεί, δείτε τα δρώμενα που γίνονται σε κεντρικές πλατείες σε διάφορες πόλεις) και όταν γυρίσετε θα είστε πιο γεμάτοι με συναισθήματα και εικόνες.
- Προσπαθήστε να κοινωνικοποιηθείτε και επιλέξτε άτομα που σας ευχαριστούν. Δεν είστε υποχρεωμένοι να βρεθείτε κάπου όπου θα καταπιεστείτε ή θα πρέπει να φορέσετε «μάσκα» για να δείχνετε ικανοποιημένοι. Επιλέξτε την παρέα σας και μη μένετε μόνοι. Η αληθινή ανθρώπινη επαφή θα σας προσφέρει γαλήνη, χαρά και ευχάριστες στιγμές.
Είτε ανήκετε στα άτομα που θλίβονται κατά τη διάρκεια των γιορτών είτε όχι αξίζει να δείτε τα πράγματα με μια πιο θετική ματιά. Μη ξεχνάτε ότι όλα βρίσκονται στο μυαλό μας και εξαρτώνται από την οπτική γωνία που επιλέγουμε να τα δούμε. Χαρίστε στον εαυτό σας καλύτερη διάθεση και απολαύστε όσα έχετε, πολλά ή λίγα.
Καλές Γιορτές! Με το καλό να μας βρει το Νέο Έτος!